قانون حاکم بر نقض حقوق مالکیت فکری

Authors

مهدی شریفی

دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی سید پدرام خندانی

استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

abstract

حقوق مالکیت های فکری، شاخه ای از علم حقوق است که علی رغم برخورداری از استقلال، ارتباط تنگاتنگی نیز با دیگر شاخه های حقوق دارد. حقوق اموال، حقوق قراردادها و مسؤولیت مدنی، برخی از شاخه های سنّتی حقوق خصوصی هستند که در رابطه با حقوق مالکیت های فکری، بحث های اختصاصی و ویژه ای دارند. نقض حقوق مالکیت فکری و آثار ناشی از این نقض معمولاً در پرتو بحث های مسؤولیت مدنی مطرح می شود. نقض حقوق مالکیت فکری، در ابعاد داخلی و بین المللی قابل تحقّق است. در فرضی که اختلافی ناشی از نقض یک حق مالکیت فکری در عرصه بین المللی باشد، بدون شک یکی از موضوعات مهمی که مطرح می شود تعارض دو یا چند قانون با یکدیگر و لزوم تعیین قانون حاکم بر نقض واقع شده است. در این زمینه، دو دیدگاه کلّی بین حقوقدانان حاکم است: بر اساس دیدگاه نخست، نقض حقوق مالکیت فکری، نوعی خطای موجب مسؤولیت مدنی محسوب می شود؛ بنابراین طبق قواعد سنّتی حلّ تعارض در قوانین، قانون محل وقوع خطا بر آن حاکم می شود. امّا بر اساس دیدگاه دوّم، حقوق مالکیت فکری از چند جنبه دارای خصایص ویژه ای است که بر روند تعیین قانون حاکم تأثیرگذار است. در این راستا، بُعد داخلی حقوق مالکیت فکری، بعد بین المللی و نیز خصوصیت سرزمینی بودن این حقوق مطرح می شود که در این مقاله، پس از بررسی و تحلیل این خصایص، به این نتیجه خواهیم رسید که خصیصه سرزمینی بودن حقوق مالکیت های فکری باعث می شود که قواعد حل تعارض آن متفاوت از قواعد سنتی باشد؛ به عبارت دیگر، خصیصه سرزمینی بودن این حقوق ایجاب می کند که از بین قوانین متعدد مطرح (از جمله قانون مقر، قانون محل وقوع خطا و قانون محل حمایت)، قانون محل حمایت به عنوان مناسب ترین قانون حاکم بر نقض حقوق مالکیت های فکری قابل اعمال باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش اصول بین‌المللی حمایت از مالکیت فکری برای انتخاب قانون حاکم بر نقض حق مالکیت فکری

        نظم عمومی به‌عنوان یک اصل در چارچوب قوانین ملی کشورها، ابزاری برای حفظ منافع خصوصی و عمومی در جامعه تلقی می‌شود. رعایت هنجارها و نظم عمومی هر کشوری تا آنجایی است که حتی می‌‌تواند قراردادهای اشخاص حقوق خصوصی در حوزة بین‌الملل خصوصی را تحت تأثیر قرار دهد. با شکل‌گیری حقوق جدیدی مانند حقوق مالکیت فکری در قوانین ملی کشورها و تأثیر‌پذیری آن‌ها از کنوانسیون‌های بین‌المللی مالکیت فکری در حوزة ...

full text

قانون حاکم در دعاوی بین‌المللی مالکیت فکری

در هر دعوای بین‌المللی، تعیین قانون حاکم، از مسائل اولیه حل دعواست. تعیین قانون حاکم در هر دعوا  روش‌های خاصی دارد. این روش‌ها در حقوق بین‌الملل خصوصی مهم­تر و پیچیده­تر است. دعاوی مربوط به حقوق مالکیت فکری نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این حقوق نمی‌توان به‌صرف جنبه مالی دعوا، از قواعد سنتی حل تعارض مربوط به اموال بهره برد. این مال از اقسام اموال غیرمادی بوده و همین ویژگی، پیچیدگی بیشتری را ...

full text

قانون حاکم بر استیفای حقوق بر آفرینش های فکری

می‌دانیم اهلیت تمتع خارجی‌ها در حوزۀ حقوق بر آفرینش‌های فکری تابعی از ساختار این حق خاص و  دارای ماهیتی دوگانه است، چراکه در حوزۀ «نظام حداقلی حمایتی» در حقوق به‌عنوان یک «حق خصوصی» شمرده می‌‌شود، اما در حوزۀ «نظام حداکثری حمایتی» در حقوق به‌عنوان یک «حق اقتصادی- عمومی» محسوب می‌شود؛ پس تمتع از آن بسته به شناسایی آن در نظام حقوقی دولت میزبان است. وانگهی این پرسش مطرح می‌شود که آیا در مرحلۀ استی...

full text

قانون حاکم بر استیفای حقوق بر آفرینش های فکری

می دانیم اهلیت تمتع خارجی ها در حوزۀ حقوق بر آفرینش های فکری تابعی از ساختار این حق خاص و  دارای ماهیتی دوگانه است، چراکه در حوزۀ «نظام حداقلی حمایتی» در حقوق به عنوان یک «حق خصوصی» شمرده می شود، اما در حوزۀ «نظام حداکثری حمایتی» در حقوق به عنوان یک «حق اقتصادی- عمومی» محسوب می شود؛ پس تمتع از آن بسته به شناسایی آن در نظام حقوقی دولت میزبان است. وانگهی این پرسش مطرح می شود که آیا در مرحلۀ استیف...

full text

شیوه‌های پیشگیری و جبران خسارت در نقض حقوق مالکیت فکری (در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی)

روش های مختلف جبران خسارت درواقع راه‌های اجرایِ تعهد فاعلِ زیان می‌باشد. باتوجه‌به اینکه انواع زیان‌ها، از نظر ماهیتی با هم متفاوتند و هر یک ‌نیز دارای اقسامی می‌باشد، روش‌های جبران آنها نیز یکسان نمی‌باشد. به‌لحاظ نقش بنیادین حمایت از حقوق مالکیت فکری، در بالا بردن شاخص توسعه و پیشرفت علمی، اجتماعی، اقتصادی و صنعتی جوامع، بی‌تردید حمایت از این نوع مالکیت‌ها، به‌ویژه تضمین اجرای مؤثر حقوق، برای د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی تخصصی قضاوت

جلد ۱۶، شماره ۸۶، صفحات ۲۷-۴۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023